Nagelproblemen

Overzicht van veelvoorkomende nagelaandoeningen: herkennen, oorzaken, behandeling en wanneer je best een dermatoloog raadpleegt.

Wat zijn nagelproblemen?

Nagelproblemen omvatten alle klachten aan vingernagels en teennagels: verkleuring, broosheid, verdikking, loslaten, pijn, ontsteking, vervorming of ribbels. Ze kunnen onschuldig zijn, maar ook een teken van infectie (schimmel/bacterie), huidziekte (bijv. psoriasis) of zelden een interne aandoening. Correcte diagnose is belangrijk, want niet elk “verdacht” nagelprobleem is een schimmel – en verkeerde behandeling verlengt het herstel.

Veelvoorkomende klachten en signalen

  • Gele of bruine verkleuring
  • Witte vlekken of strepen
  • Verdikte, brokkelige nagels
  • Loslaten van de nagelplaat (onycholyse)
  • Ribbels (longitudinaal of transversaal)
  • Pijn, roodheid, zwelling rond de nagelplooi
  • Ingegroeide nagel met ontsteking

Top 12 nagelaandoeningen

1) Schimmelnagels (onychomycose)

Verkleuring (geel/bruin), verdikking, brokkelig uiteinde, soms geur. Komt vaker voor aan teennagels. Behandeling: nagelsoorten bepalen (KOH/PAS/kweek). Topische lakken (amorolfine/ciclopirox) bij beperkte aantasting; orale antifungalen (terbinafine/itraconazol) bij uitgebreide aantasting of falen lokale therapie. Nagelhygiëne en schoeisel-desinfectie horen erbij.

2) Bacteriële infectie – paronychia

Ontsteking van de nagelwal: rood, pijnlijk, zwelling, soms pus. Acuut (na trauma/velletjesbijten) of chronisch (natte beroepen). Therapie: wondzorg, antiseptica, soms incisie/drainage, antibiotica op indicatie; bij chronische vorm ook bescherming tegen vocht/irritatie.

3) Psoriasisnagels

Putjes (pitting), olie-vlekverkleuring, subunguale hyperkeratose en onycholyse. Vaak samen met huid- of gewrichtspsoriasis. Behandeling: krachtige topica (clobetasol onder occlusie), intralesionale corticosteroïden, en bij ernstige nagel-/gewrichtsklachten systemische of biologische therapie. Zie ook psoriasis.

4) Ingegroeide teennagel (onychocryptosis)

Rand van de nagel groeit in de huid → pijn, ontsteking, wild vlees. Initiële aanpak: weekbaden, lokale antiseptica, katoortje/striptechniek, drukontlasting, juiste teennagel-snijtechniek. Bij recidief: partiële nagelresectie met matrix (fenolisatie) door arts.

5) Onycholyse (loslaten nagel)

Loslaten van de nagelplaat van het nagelbed (wit/gelige zone). Oorzaken: trauma, cosmetica/chemie, psoriasis, schimmel, fototoxiciteit of schildklierproblemen. Behandeling: oorzaak gericht (bescherming, medicatie, antischimmel indien bevestigd).

6) Broze nagels (onychoschizia/onychorrhexis)

Splijten, schilferen en longitudinale ribbels. Vaak door veel water/chemische blootstelling of mechanische belasting. Aanpak: nagelhydratatie (ureum/glycerine), nagelolie, handschoenen, nagelverharders met beleid.

7) Melanonychia (donkere streep)

Zwarte/bruine lengtestreep. Kan goedaardig (naevus, etniciteit, trauma/medicatie) of zelden subunguaal melanoom zijn. Alarm: band die breder wordt, onregelmatige pigmentatie, pigment in nagelriem (Hutchinson-teken), pijn/bleeding → dringend dermatoloog.

8) Groene nagel (Pseudomonas)

Groengroene verkleuring bij onycholyse, typisch bij natte beroepen en occlusie. Therapie: droogte/hygiëne, antiseptische weekbaden; soms topische antibiotica. Vermijd occlusieve kunstnagels tot genezing.

9) Beau-lijnen & onychomadesis

Dwarsgroeven (Beau) of spontaan loslaten bij de matrix (onychomadesis) na systemische ziekte/koorts, chemo, zware stress, of lokale trauma. Meestal herstelt groei na de trigger.

10) Traumanagels / subunguaal hematoom

Klap/stoot of repetitieve druk (hardlopen, strakke schoenen) → blauwe/zwartbruine verkleuring; drukpijn. Bij acute druk kan ontlasten verlichting geven; differentieer van melanonychia indien persisterend.

11) Koilonychia (lepelnagels)

Dunne, holle nagels – kan passen bij ijzerdeficiëntie of mechanische factoren. Onderzoek en ijzerstatus corrigeren.

12) Habit-tic & cosmetisch geïnduceerde afwijkingen

Kronische manipulatie van de nagelplooi (duwen/peuteren) geeft ribbels/putjes. Gellak/kunstnagels kunnen onycholyse en allergische contactdermatitis veroorzaken (bijv. acrylaten).

Wanneer naar de dermatoloog?

  • Verkleuring/vervorming die verergert of pijnlijk is
  • Recidiverende ontsteking (paronychia) of pus
  • Verdikte, brokkelige teennagels die niet reageren op zelfzorg
  • Donkere lengtestreep (melanonychia), zeker als die verandert
  • Ingroeiende nagel met wild vlees of herhaald recidief
  • Onverklaard loslaten (onycholyse) of meerdere nagels betrokken

Diagnose: zo voorkomt men misbehandeling

  • Klinisch onderzoek & dermatoscopie van nagelplaat en nagelwal
  • KOH/PAS voor schimmel (afschraping subunguaal debris)
  • Kweek bij twijfel of therapiefalen
  • Biopt bij verdachte pigmentband of onduidelijke matrixlaesies

Tip: niet elke “gele, dikke” nagel is schimmel. Testen verhogen behandelsucces en vermijden onnodige medicatie.

Behandeling per probleem

Schimmelnagels

  • Topisch: amorolfine/ciclopirox 1–2×/week (langdurig, 6–12 mnd teennagel)
  • Orale therapie: terbinafine/itraconazol (op indicatie; interacties/leverfunctie bewaken)
  • Adjunct: 40% ureum voor verdikte platen, mechanische debridement door professional
  • Hygiëne: sokken heet wassen, schoenen behandelen, doucheslippers in publieke ruimtes

Paronychia

  • Weekbaden, antiseptica; bij pus → incisie/drainage
  • Antibiotica volgens kweek/kliniek; bij chronische vormen: vermijden vocht/irritantia, barrièrecrèmes

Psoriasisnagels

  • Potente topica onder occlusie, intralesionale corticosteroïden
  • Systemische/biologische therapie bij uitgebreide huid/gewrichtsaantasting

Ingegroeide nagel

  • Conservatief: weekbaden, katoen/strip, juiste kniptechniek en schoeisel
  • Chirurgisch: partiële resectie + matrix destructie bij recidief

Onycholyse/broze nagels

  • Oorzaak wegnemen (chemie/trauma), nagel kort & droog
  • Ureum 10–20%, nagelolie, handschoenen

Melanonychia verdacht?

  • Onmiddellijke beoordeling; eventueel matrixbiopt

Preventie & nagelverzorging

  • Knip recht, niet te kort; voorkom afronden in de hoeken bij teennagels
  • Draag goed passende, ademende schoenen; wissel sokken dagelijks
  • Handschoenen bij nat/chemisch werk; minimaliseer langdurig watercontact
  • Gebruik milde removers; geef nagels “pauzes” van kunstnagels/gellak
  • Desinfecteer vijlen/scharen; deel geen nageltools
  • Bescherm nagels bij sport (teen-box ruimte voor hardlopers)

Veelgestelde vragen (FAQ)

Is elke dikke, gele nagel een schimmel?

Nee. Psoriasis, trauma, eczeem, ouderdom of cosmetica kunnen hetzelfde beeld geven. Testen voorkomen verkeerde therapie.

Hoe lang duurt genezing van een teennagel?

Volledige uitgroei duurt 9–12 maanden; vingernagels 4–6 maanden. Geduld en consequente zorg zijn cruciaal.

Mag ik lakken tijdens behandeling?

Bij medicinale lak: ja volgens schema. Bij cosmetische lak: liever vermijden of spaarzaam, zodat controle mogelijk blijft.

Wanneer is een donkere streep gevaarlijk?

Als die breder wordt, onregelmatig kleurt, de nagelriem “meekleurt” of gepaard gaat met pijn/bloeding → meteen dermatoloog.

Gerelateerde onderwerpen

Problemen met je nagels?

Met de juiste diagnose is gerichte behandeling mogelijk — vaak met duidelijk cosmetisch én functioneel voordeel.

Vind een dermatoloog
🔍 Vind dermatoloog