Hyperhidrose (overmatig zweten)
Alles over overmatig zweten: oorzaken, symptomen, behandelingen en wanneer je een dermatoloog inschakelt.
Wat is hyperhidrose?
Hyperhidrose is een aandoening waarbij iemand meer zweet dan nodig is om de lichaamstemperatuur te regelen. Een beetje zweten is normaal, maar bij hyperhidrose treedt zweetproductie excessief, spontaan en vaak zonder duidelijke reden op. Dit kan leiden tot vochtige handen, natte oksels, doorweekt voorhoofd, klamme voeten en soms druppelend zweet.
Hoewel hyperhidrose niet gevaarlijk is, kan het wel serieus impact hebben op het dagelijks leven — zakelijk, sociaal én psychologisch. Gelukkig bestaan er effectieve medische behandelingen.
Typen hyperhidrose
Primaire (idiopathische) hyperhidrose
De meest voorkomende vorm. Er is geen onderliggende ziekte; de zweetklieren zijn simpelweg overactief. De oorzaak is niet precies bekend, maar erfelijkheid speelt een rol. Het begint vaak in de puberteit.
- Oksels (axillaire hyperhidrose)
- Handpalmen (palmaire hyperhidrose)
- Voetzolen (plantair)
- Gezicht/hoofdhuid
Secundaire hyperhidrose
Zelden. Zweten ontstaat door een onderliggende oorzaak, zoals:
- Schildklieraandoeningen
- Diabetes
- Hormonen / menopauze
- Medicijnen (bijv. antidepressiva)
- Infecties
- Neurologische aandoeningen
Bij plots of gegeneraliseerd zweten → arts contacteren.
Symptomen
- Overmatig zweten, ook zonder inspanning of warmte
- Zichtbare vochtplekken op kleding
- Klamme handen/voeten
- Zweetdruppels op gezicht of rug
- Koude, natte huid
- Soms geurproblemen door bacteriële groei
Vaak symmetrisch (beide oksels, beide handen, beide voeten). Zweten stopt niet in rust en verergert bij stress of nerveusheid.
Gevolgen
Hyperhidrose is niet alleen een fysiek probleem. Veel mensen ervaren:
- Schaamte of onzekerheid
- Moeite met hand geven
- Gevoelige of geïrriteerde huid
- Problemen met sport of werk (bijv. toetsenbord nat)
- Beïnvloed sociaal leven en zelfvertrouwen
Behandeling geeft vaak enorme verbetering in levenskwaliteit.
Diagnose
Een dermatoloog onderzoekt:
- Oorzaak (primair vs secundair)
- Locatie en ernst
- Eventuele triggers
Soms worden bloedtests gedaan om hormonale of metabolische oorzaken uit te sluiten bij secundaire hyperhidrose.
Behandeling
Er bestaan verschillende sterke en effectieve medische opties.
1. Aluminiumchloride-antitranspiranten (eerste lijn)
Medische antitranspiranten (20–30% aluminiumchloride) blokkeren tijdelijk zweetkanalen. Werken goed bij milde tot matige hyperhidrose, vooral oksels en handen.
2. Botox-injecties
Botuline-injecties remmen zweetklieren tijdelijk (4–7 maanden werking). Zeer effectief bij oksels en handen. Wordt vaak vergoed bij medische indicatie.
3. Iontoforese
Behandeling waarbij handen/voeten in waterbakjes met lage stroom worden ondergedompeld. Werkt bij veel patiënten, mits regelmatig onderhoud.
4. Medicatie
Orale medicijnen die zweetproductie remmen (bijv. anticholinergica). Worden gebruikt bij gegeneraliseerde hyperhidrose. Mogelijke bijwerkingen → altijd onder artscontrole.
5. MiraDry® (voor oksels)
Behandeling met microgolf-energie die zweetklieren permanent vermindert. Cosmetisch/privaat, niet overal beschikbaar.
6. Chirurgie (zelden)
Simpatectomie: zenuwen worden onderbroken. Alleen bij ernstige gevallen en na andere opties. Kan bijwerkingen geven (compensatoir zweten elders).
Tips & leefstijl
- Draag ademende kleding (katoen, linnen, sporttextiel)
- Luchtige schoenen, katoenen sokken
- Wissel sokken en shirts vaker
- Gebruik medisch geformuleerde antitranspiranten
- Gebruik anti-geur producten (maar parfumvrij bij gevoeligheid)
- Handschoenen bij stress-hand-zweten (bijv. sport, rijden)
Veelgestelde vragen
Is hyperhidrose erfelijk?
Ja, primaire hyperhidrose heeft vaak een erfelijke component.
Is het gevaarlijk?
Niet gevaarlijk, maar wel ingrijpend in dagelijks leven. Secundaire hyperhidrose kan wijzen op ziekte → artscontrole.
Helpt deodorant?
Gewone deodorant maskeert geur maar stopt zweten niet. Antitranspirant = blokkeren van zweetklieren.
Is Botox pijnlijk?
Bij oksels valt het mee. Bij handen/voeten kan een verdoving worden toegepast.
Hoe snel werkt behandeling?
Aluminiumchloride: binnen dagen Botox: binnen 7–14 dagen Iontoforese: vaak binnen 1–2 weken
Last van overmatig zweten?
Een dermatoloog kan bepalen welke behandeling het beste past bij jouw situatie en huidtype.
Vind een dermatoloog