Huidkanker symptomen

Wat is huidkanker?

Huidkanker ontstaat wanneer huidcellen ongecontroleerd groeien door schade aan het DNA, meestal veroorzaakt door UV-straling (zon of zonnebank). Het is de meest voorkomende vorm van kanker in België en Nederland en komt steeds vaker voor, ook bij jongere mensen.

Er zijn verschillende soorten huidkanker, met verschillende kenmerken, risico’s en uitzaaiings-potentieel. Vroege herkenning is cruciaal: vroegtijdig ontdekte huidkanker heeft een zeer hoge genezingskans. Onbehandelde huidkanker kan echter groeien, omliggend weefsel vernietigen en in sommige gevallen uitzaaien.

Zelfcontrole + jaarlijkse dermatologische screening = maximale veiligheid. Bij twijfel: altijd controleren. Een “vervelend plekje” kan in zeldzame gevallen levensreddend blijken.

Belangrijkste soorten huidkanker

1. Basaalcelcarcinoom (BCC) — meest voorkomend

80% van alle huidkankers. Groeit langzaam, zaait zelden uit, maar kan plaatselijk veel schade veroorzaken. Vaak in zon-blootgestelde zones: gezicht, hals, oren, hoofd, borst.

2. Plaveiselcelcarcinoom (PCC)

Kan sneller groeien en wel uitzaaien indien niet tijdig behandeld. Ontstaat vaak uit zon-schade of uit voorstadia zoals actinische keratosen.

3. Melanoom — meest gevaarlijk

Ontstaat uit pigmentcellen. Kan snel uitzaaien. Vroege herkenning cruciaal. Komt voor op huid, maar ook onder nagels, op slijmvliezen en zeldzaam in ogen.

4. Actinische keratose — voorstadium PCC

Ruwe, schilferige plekjes door zon-schade. Lijkt onschuldig, maar kan evolueren naar kanker.

5. Zeldzamere vormen

• Merkelcelcarcinoom — agressief
• Huidlymfoom
• Talggkliercarcinoom

Hoewel zeldzaam, moeten verdachte letsels altijd onderzocht worden.

Symptomen van huidkanker

Let op deze waarschuwingssignalen:

• Nieuwe huidplek die anders is dan je andere huid
• Plek die niet geneest binnen 4–6 weken
• Korsten of zweertje dat terugkomt
• Bloeding zonder trauma
• Rode, schilferige of glanzende plek
• Knobbeltje dat groeit
• Donkere plek met veranderende kleur/vorm
• Jeuk, pijn, tinteling of branderig gevoel op huidplek

Niet elke huidkanker doet pijn. Stil groeiende letsels zijn minstens even verdacht.

Melanoom herkennen: ABCDE-regel

Daarnaast: “ugly duckling sign” — de ene plek die anders is dan jouw andere moedervlekken.

Zie pagina: moedervlekken & melanomen

Specifieke signalen per type huidkanker

Basaalcelcarcinoom

• Parelmoer-achtige glanzende bult
• Doorzichtig randje met kleine bloedvaatjes
• Zweertje dat niet geneest
• Rode vlek die langzaam groeit

Plaveiselcelcarcinoom

• Ruwe, schilferende of korstige plek
• Kan bloeden
• Pijnlijk knobbeltje of zweertje
• Ontstaat vaak op zon-beschadigde huid

Melanoom

• Nieuwe donkere plek die verandert
• Onregelmatige randen / kleuren
• Jeuk, bloedingen of korstvorming

Actinische keratose

• Droge, ruwe plekjes (“zandpapier”)
• Rood of huidkleurig
• Vaak meerdere op gezicht, handen, hoofdhuid

Risicofactoren

• Veel zon-blootstelling
• Zonnebankgebruik
• Lichte huid, blond/rood haar, blauwe ogen
• Veel moedervlekken (>50)
• Zonverbranding in jeugd
• Familiegeschiedenis huidkanker
• Verminderd immuunsysteem
• Beroepsmatige UV-blootstelling

Diagnose

Dermatoloog onderzoekt de huid met dermatoscopie. Verdachte plekken → biopt.

Geen enkele crème of huismiddel geneest huidkanker.

Behandeling

• Chirurgische verwijdering (gold standard)
• Mohs-chirurgie bij complexe gevallen
• Laser/cryotherapie bij oppervlakkige vormen
• Immunotherapie of doelgerichte therapie bij uitgezaaid melanoom

Behandeling wordt afgestemd op type, locatie en stadium.

Zelfcontrole & preventie

• Maandelijks zelf je huid nakijken
• Jaarlijkse dermatologische controle
• Dagelijks SPF 30–50
• Geen zonnebank
• Zon vermijden tussen 11-15u
• Beschermende kleding, hoed, zonnebril

Veelgestelde vragen