Moedervlekcontrole (naevuscontrole)

Een moedervlekcontrole is een medisch onderzoek waarbij een dermatoloog de huid en moedervlekken beoordeelt op tekenen van melanoom en andere vormen van huidkanker. Vroege detectie is essentieel — hoe sneller een verdachte plek wordt ontdekt, hoe beter de prognose.

Tijdens het onderzoek gebruikt de dermatoloog vaak een dermatoscoop, een vergrotend instrument dat structuren zichtbaar maakt die met het blote oog niet te zien zijn.

Wanneer een moedervlek laten controleren?

• Nieuwe moedervlek bij volwassenen
• Verandering in grootte, kleur of vorm
• Bloedende, jeukende of pijnlijke plek
• Onregelmatige of asymmetrische moedervlek
• Snelle groei van een huidplek
• Familiegeschiedenis van melanoom
• Veel moedervlekken (meer dan 50)
• Geschiedenis van zonnebrand of zonnebankgebruik

ABCDE-regels voor verdachte moedervlekken

• Asymmetry — niet-symmetrische vorm
• Border — rafelige of onregelmatige randen
• Color — variatie in kleur (bruin, zwart, rood, wit)
• Diameter — groter dan 6 mm
• Evolving — elke verandering (vorm, kleur, jeuk, bloeden)

Let op: huidkanker kan er ook anders uitzien. Verdachte plekken altijd laten beoordelen.

Hoe verloopt een consultatie?

• Gesprek over huidtype, familiegeschiedenis en risicofactoren
• Inspectie van moedervlekken en huid
• Dermatoscopisch onderzoek van verdachte letsels
• Indien nodig: foto-documentatie of digitale mole-mapping
• Biopsie bij twijfel of verdenking

Wat als er iets verdachts wordt gezien?

• Kleine biopsie of verwijdering (excisie)
• Pathologisch onderzoek door specialist
• Bespreking van diagnose en behandelplan

Zelfcontrole tips

• Controleer huid maandelijks
• Gebruik spiegels of vraag partner om rug/nek te bekijken
• Let op nieuwe en veranderende plekjes
• Regelmatige dermatologische screening bij risicogroepen

Preventie

• Dagelijks gebruik van SPF50
• Vermijd zonnebank
• Zonnecrème + kledij + schaduw
• Zonnebescherming al vanaf jonge leeftijd

Veelgestelde vragen

Doet een moedervlekcontrole pijn?
Nee, een standaard huidcontrole is pijnloos. Alleen een biopsie kan even gevoelig zijn.

Hoe vaak moet je een controle laten doen?
Bij risicofactoren: jaarlijks.
Zonder risico’s: bij verandering of bezorgdheid.

Verdwijnt een melanoom als je het snel weghaalt?
Ja — bij vroege detectie is excisie vaak genezend.